Interakcje leków z pożywieniem

Interakcja – wzajemne oddziaływanie substancji (składników pokarmowych z lekami), powodujące zmianę w ich sposobie oddziaływania na organizm, co skutkować może pogorszonymi skutecznością i bezpieczeństwem farmakoterapii.

Czas między spożyciem posiłku a zażyciem leku

Tab. 1. Zalecenia dotyczące zażywania leków względem czasu spożycia posiłków

Z pokarmem powinno przyjmować się leki, które drażnią błonę śluzową żołądka, takie jak: aminofilina, amitryptylina, kwas acetylosalicylowy, butapirazol, cyklosporyna, deksametazon, diklofenak, fluoksetyna, gryzeofulwina, koenzym Q10, ibuprofen, metaprolol, naproksen, nifedypina oraz preparaty żelaza.

W trakcie posiłku należy przyjmować także większość witamin oraz składników mineralnych. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) należy przyjmować wraz z tłuszczami (np. kanapka z masłem), natomiast witaminy rozpuszczalne w wodzie (z grupy B, C) należy popijać wodą. Wyjątek stanowi witamina B2, którą należy zażywać po skończonym posiłku.

Interakcje między płynami a stosowanymi lekami

Złotym standardem popijania leków jest ostudzona, przegotowana woda z kranu w ilości ½-1 szklanka. Uważać należy na wody mineralna, które przez wzgląd na różną zawartość składników mineralnych w swoim składzie mogą utrudniać wchłanianie leków.

Ze względu na możliwość wystąpienia działań niepożądanych stosowanych leków oraz zmianę ich wartości terapeutycznej nie należy popijać ich napojami zawierającymi kofeinę i/lub teofilinę (kawa, coca-cola, napoje energetyzujące). Szczególną uwagę należy zwrócić uwagę na leki takie jak: aminofilina, B-mimetyki, wybrane antybiotyki (chinoliny, makrolidy), leki przeciwgrzybicze, doustne leki antykoncepcyjne, cymetydyna, disulfiram, niestereidowe leki przeciwzapalne, werapamil oraz preparaty żelaza, magnezu i wapnia. Należy również zachować odstęp między zażywaniem powyższych leków a konsumpcją przedstawionych napojów.

Produkty mleczne ze względu na dużą zawartość wapnia nie są rekomendowane jako środek do popijania leków. Leki takie jak: fluorochinolony i tetracykliny (antybiotyki), bisakodyl, metoprolol, propranolol oraz bisfosfonian zaleca się spożywać dwie godziny przed lub po posiłku zawierającym mleko i/lub jego przetwory, popijając je szklanką wody.

Nie należy spożywać soku grejpfrutowego oraz samych grejpfrutów na cztery godziny przed oraz po przyjęciu leków. W szczególności z sokiem grejpfrutowym nie należy łączyć leków: przeciwhistaminowych, cyklosporyny, blokerów kanału wapniowego, benzodiazepinamin, statyn, sakwinawiru. Uważać należy na reakcje krzyżowe, tzn. interakcje między podobnymi sokami, zwłaszcza czerwonymi, gorzkimi.

Nie wskazane jest spożywanie alkoholu podczas trwania całej farmakoterapii niezależnie od rodzaju przyjmowanych leków.

Interakcje między pożywieniem a stosowanymi lekami

Uwaga! Czosnek:

– w połączeniu z warfaryną i/lub acenokumarolem może podnosić ryzyko powikłań krwotocznych;

– w połączeniu z chlorpropamidem może prowadzić do hipoglikemii;

– w połączeniu z sakwinawirem może zmniejszać siłę działania tego leku;

– w połączeniu z paracetamolem może uszkadzać wątrobę.

Interakcje między suplementami a lekami