Rak pęcherza moczowego jest najczęstszą chorobą nowotworową dróg moczowych. Dotyczy głównie osób starszych ( 60-70rż), 3-4 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet, a ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem.
Nowotwory pęcherza wywodzą się najczęściej z komórek nabłonka przejściowego i mają różny potencjał złośliwości. Rzadziej rozpoznawane są raki płaskonabłonkowe, gruczołowe, czerniaki,
mięsaki. Około 75% raków pęcherza to guzy ograniczone do błony śluzowej ( Ta, Tis) lub podśluzowej (pT1) .
Pozostałą część stanowią raki naciekające warstwę mięśniową (T2), tkankę tłuszczową okołopęcherzową (T3) oraz bardziej zaawansowane- naciekające sąsiednie struktury i narządy (T4).
Skuteczne leczenie nowotworu pęcherza moczowego jest możliwe. Procedurę leczenia określa się indywidualnie, w zależności od budowy histopatologicznej, stadium choroby oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta.
Skąd się bierze rak pęcherza?
Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na raka pęcherza moczowego jest palenie tytoniu. Istnieje ścisły związek między czasem trwania nałogu , ilością wypalonych papierosów a zachorowaniem na raka. Innymi czynnikami ryzyka są alkoholizm, narażenie na związki chemiczne (arsen,fenole,barwniki azotowe,fenacetyna), pestycydy, przewlekłe stany zapalne, przebyta radioterapia z powodu raka gruczołu krokowego, raka szyjki macicy, mutacje genów.
Szczególnie narażone grupy zawodowe to pracownicy przemysłu skórzanego, gumowego, tekstylnego, metalowego i naftowego. Warto pamiętać o tym, że czynniki chorobotwórcze mogą zadziałać z opóźnieniem, a choroba nowotworowa może być konsekwencją wcześniejszego palenia tytoniu lub wykonywania pracy w warunkach szkodliwych. Nowotwór pęcherza moczowego może również wystąpić u pacjentów, u których nie stwierdzono ekspozycji na czynniki ryzyka.
Rak pęcherza moczowego – Objawy
Najczęściej występującym objawem raka pęcherza jest obecność krwi w moczu (tzw. krwiomocz), często o znacznym nasileniu i niebolesny. U pozostałych chorych stwierdza się zwykle krwinkomocz ( obecność krwinek czerwonych w badaniu ogólnym moczu). Nasilenie krwiomoczu nie koreluje z zaawansowaniem choroby, a objaw ten często jest przemijający. Inne objawy ,niecharakterystyczne dla raka to częstomocz, parcia na pęcherz,inne zaburzenia mikcji. Objawy te mogą być mylone z symptomami zapalenia pęcherza moczowego.
W chorobie bardziej zaawansowanej może występować ból w okolicy lędźwiowej, w podbrzuszu, ból w trakcie mikcji oraz objawy ogólnoustrojowe: osłabienie, brak apetytu, ubytek masy ciała.
Objawy te często są lekceważone co może prowadzić do opóźnienia właściwego rozpoznania. Wcześnie zdiagnozowany nowotwór złośliwy pęcherza moczowego jest chorobą uleczalną, dlatego w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek nieprawidłowości w obrębie układu moczowego warto zgłosić się do specjalisty urologa.
Nowotwór pęcherza moczowego – Diagnostyka
Najprostszym i najbardziej dostępnym badaniem służącym do oceny układu moczowego jest przezpowłokowe USG , które umożliwia wykrycie zmian guzowatych ,pogrubienie ścian w obrębie pęcherza moczowego, poszerzenia moczowodów, zmian w obrębie miedniczek nerkowych. Badanie to powinno być wykonywane przy dobrym wypełnieniu pęcherza moczowego.
Bardziej zaawansowana diagnostyka guzów pęcherza polega na wykonaniu wziernikowania pęcherza ,czyli cystoskopii .W przypadku uwidocznienia nieprawidłowości pacjent kierowany jest do ureterocystoskopii z wykonaniem elektroresekcji guza i badaniem histopatologicznym. U części pacjentów może być konieczne wykonanie badań tomografii klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy małej oraz rezonans magnetyczny miednicy.
Leczenie raka pęcherza moczowego
Leczenie nowotworu pęcherza moczowego uzależnione jest od stadium zaawansowania klinicznego i złośliwości histologicznej guza. W pierwszej kolejności wykonuje się przezpęcherzową elektroresekcję guza z badaniem histopatologicznym . Pacjenci z pojedynczym, małym guzem są kwalifikowani do podania jednorazowej dopęcherzowej wlewki chemioterapii. Lek powinien być podany do 24 godzin od zabiegu elektroresekcji. Takie postępowanie znamiennie zmniejsza ryzyko nawrotu choroby.
Po otrzymaniu wyniku badania histopatologicznego , w przypadku rozpoznania raka, każdy pacjent podlega ocenie ryzyka nawrotu choroby i progresji. W zależności od grupy rokowniczej może być konieczne zastosowanie leczenia dopęcherzowego. W naszym ośrodku stosujemy dwie metody leczenia:
- chemioterapę dopęcherzową z użyciem Gemcytabiny
- immunoterapię z atenuowanych prątków grużlicy-tzw. wlewki BCG
Rozpoznanie raka naciekającego warstwę mięśniową pęcherza moczowego wymaga zastosowania radykalnego leczenia – cystektomii.
Operacja ta może być wykonana metodą otwartą, laparoskopowo lub laparoskopowo w asyście robota. W przypadku mężczyzn radykalne leczenie obejmuje usunięcie pęcherza moczowego, gruczołu krokowego,pęcherzyków nasiennych i węzłów chłonnych. U kobiet usuwa się macicę, przydatki, cewkę moczową i przednią ścianę pochwy.
Czy rak pęcherza jest całkowicie wyleczalny?
Leczenie nowotworu pęcherza moczowego wykazuje wysoką skuteczność w przypadku wczesnego wykrycia choroby. Dlatego pacjentów z grupy ryzyka zachęcamy do regularnego poddawania się badaniom kontrolnym.
Rak pęcherza – wizyty kontrolne
Rak pęcherza moczowego jest schorzeniem charakteryzującym się wysoką tendencją nawrotów i możliwością progresji do guzów bardziej zaawansowanych ,o większym stopniu złośliwości.
Regularne wizyty kontrolne w gabinecie urologicznym są podstawą profilaktyki. Przez pierwsze dwa lata od zakończonego leczenia pacjent powinien odwiedzać swojego urologa raz na 3 miesiące. W kolejnych latach raz na 6 miesięcy. Badanie kontrolne polega głównie na wykonaniu kontrolnej cystoskopii czyli wziernikowania pęcherza.Ważne jest również wykonywanie tomografii komputerowej jamy brzusznej i miednicy małej z oceną fazy wydalniczej (uro TK) służące do oceny górnych dróg moczowych: miedniczek nerkowych, moczowodów.
Pacjentom, którzy chcą uniknąć nawrotu choroby zaleca się niepalenie tytoniu, kontrolowanie i utrzymywanie prawidłowej masy ciała, stosowanie zdrowej diety oraz aktywność fizyczną.
Guz pęcherza moczowego – leczenie w Śląskim Centrum Urologii „Urovita”
Poradnie Urologiczne „Urovita” specjalizują się w diagnostyce oraz leczeniu schorzeń onkologicznych układu moczowego, takich jak rak pęcherza czy guz pęcherza moczowego, a także nowotwór złośliwy pęcherza moczowego. Naszym Pacjentom oferujemy również specjalistyczne wsparcie w zakresie diagnozowania i leczenia innych zmian nowotworowych takich jak rak nerki czy rak prostaty. Śląskie Centrum Urologii Urovita prowadzi leczenie nowotworu pęcherza moczowego w każdym stadium rozwoju choroby, zapewniając naszym Pacjentom dostęp do najnowocześniejszych metod leczenia.
Bezpośredni kontakt dla pacjentów onkologicznych
Koordynator Pakietu Onkologicznego – Anna Adamczyk
tel: 883 340 687 w godzinach 9:00 – 15:00
Po godzinie 15:00 prosimy o kontakt mailowy:
email: anna.adamczyk@urovita.pl
