Kwas moczowy jest końcowym produktem metabolizmu związków purynowych (np. DNA i RNA znajdujących się w komórkach organizmu oraz pożywieniu). Do degradacji puryn dochodzi w hepatocytach wątroby pod wpływem działania różnych enzymów. Oznacza to, że kwas moczowy musi być wydalony, ponieważ nie może być dalej przekształcany w organizmie. Głównym narządem odpowiedzialnym za wydalanie kwasu moczowego są nerki, czyli usuwany jest on razem z moczem. Rzadziej wydalany jest przez jelita (w około 30%). Niektóre schorzenia powodują, że wydalanie kwasu moczowego jest utrudnione. Dzieje się tak, np. w przypadku kamicy moczanowej czy dny moczanowej. Niekiedy gromadzi się w dużych ilościach we krwi, w przebiegu niektórych chorób metabolicznych. Badanie kwasu moczowego pozwala między innymi na diagnozowanie kamicy moczowej, której przyczyną jest wydalanie zbyt dużej ilości tej substancji.
Podwyższone stężenie kwasu moczowego we krwi, nazywane jest hiperurykemią. Stan ten może być związany z nadmiernym produkowaniem kwasu moczowego lub uwalnianiem go z komórek, na przykład:
- w chorobach genetycznych (schorzenie Lescha-Nyhana, choroba von Gierkego);
- z powodu niszczenia komórek w trakcie leczenia nowotworu, za pomocą radioterapii lub chemioterapii;
- z powodu zatrucia ołowiem.
Podwyższony poziom stężenia kwasu moczowego może również występować u osób, które mają schorzenia nerek spowodowane kwasicą czy nadużywaniem alkoholu. Ponadto, gdy spożywamy pokarmy zawierające dużą ilość białka lub uprawiamy forsujące ćwiczenia fizyczne – wydalanie kwasu moczowego może być osłabione. Również przyjmowanie niektórych preparatów podwyższa poziom kwasu moczowego, są to na przykład barbiturany oraz leki moczopędne.
Przygotowanie pacjenta:
Krew pobierać na czczo między godz. 7.00-10.00.
Zakres wartości referencyjnych:
K: 2.4- 5.7 mg/dl
M: 3.4-7.0 mg/dl
